Hiện nay trong cuộc sống luôn tồn tại giữa ganh đua và thực lực. Hầu như khi mà có những phát kiến mới, sáng tạo mới, đều sẽ có cả những hành vi tiêu cực và tích cực xuất hiện.
Vi phạm bản quyền là gì?
Vi phạm bản quyền là việc sử dụng các tác phẩm được bảo hộ bản quyền một cách trái phép, trừ khi có sự cho phép, do đó vi phạm một số quyền độc quyền được cấp cho chủ bản quyền, như quyền sao chép, phân phối, hiển thị hoặc thực hiện công việc được bảo vệ, hoặc để thực hiện.
Chủ bản quyền thường là người tạo ra tác phẩm hoặc nhà xuất bản hoặc doanh nghiệp khác được giao bản quyền. Chủ bản quyền thường xuyên viện dẫn các biện pháp pháp lý và công nghệ để ngăn chặn và xử phạt vi phạm bản quyền.
Để có thể hiểu rõ hơn về vi phạm bản quyền là gì, bạn cần nắm được cơ bản về yếu tố xâm phạm quyền tác giả. Theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 105/2006/NĐ-CP:
“1. Yếu tố xâm phạm quyền tác giả có thể thuộc một trong các dạng sau đây:
a) Bản sao tác phẩm được tạo ra một cách trái phép;
b) Tác phẩm phái sinh được tạo ra một cách trái phép;
c) Tác phẩm giả mạo tên, chữ ký của tác giả, mạo danh hoặc chiếm đoạt quyền tác giả;
d) Phần tác phẩm bị trích đoạn, sao chép, lắp ghép trái phép;
đ) Sản phẩm có gắn thiết bị kỹ thuật bảo vệ quyền tác giả bị vô hiệu hoá trái phép.
Hành vi như thế nào bị xem là vi phạm bản quyền tác giả?
Để xác định một hành vi có thật sự là hành vi vi phạm bản quyền tác giả hay không, bạn cần dựa vào các căn cứ được hướng dẫn tại Điều 5 Nghị định 105/2006/NĐ-CP:
“Hành vi bị xem xét bị coi là hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ quy định tại các Điều 28, 35, 126, 127, 129 và 188 của Luật Sở hữu trí tuệ, khi có đủ các căn cứ sau đây:
1. Đối tượng bị xem xét thuộc phạm vi các đối tượng đang được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.
2. Có yếu tố xâm phạm trong đối tượng bị xem xét.
3. Người thực hiện hành vi bị xem xét không phải là chủ thể quyền sở hữu trí tuệ và không phải là người được pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền cho phép theo quy định tại các Điều 25, 26, 32, 33, khoản 2 và khoản 3 Điều 125, Điều 133, Điều 134, khoản 2 Điều 137, các Điều 145, 190 và 195 của Luật Sở hữu trí tuệ.
4. Hành vi bị xem xét xảy ra tại Việt Nam.
Trong thời buổi hiện đại có nhiều trường hợp được xem là vi phạm bản quyền tác giả. Nếu nói riêng ở Việt Nam chứ không nói toàn bộ thế giới, thì có những trường hợp như là sao chép tác phẩm liên quan đến nghệ thuật như âm nhạc, mỹ thuật. Được phát hiện nhiều nhất chính là âm nhạc, và điển hình là làn sóng nhạc pop đang được giới trẻ ưa chuộng. Vì nhu cầu ở ngành này là quá lớn, đôi khi sự phát triển của âm nhạc nước ta không đáp ứng kịp thời, dẫn đến một hiện tượng đó là “đạo nhạc” hoặc dùng nhạc không xin phép.
Đơn cử như trong quá khứ đã có rất nhiều những bài nhạc bị phát hiện là đạo. Như những bài lấy nhạc nước ngoài viết lời việt mà không xin phép tác giả của nước bạn. Còn mỹ thuật thì là việc sao chép, copy tranh đang có chiều hướng gia tăng. Những bức tranh sao chép được gọi là “ tranh lậu” có giá thành rẻ hơn rất nhiều so với vẽ thật.
Xử phạt vi phạm bản quyền tác giả như thế nào?
Nghị định 131/2013/NĐ-CP quy định mức xử phạt hành vi vi phạm bản quyền như sau:
“1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi tự ý sửa chữa, cắt xén tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi xuyên tạc tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc cải chính công khai trên phương tiện thông tin đại chúng thông tin sai sự thật đối với hành vi quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này;
b) Buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này.”
Những hành vi trên, nếu được phát hiện và xử lý rất nghiêm minh bởi pháp luật. Nếu ở mức độ nhẹ, như là chỉ là sao chụp một vài bản và không có mục đích kinh doanh, sẽ chỉ bị xử phạt hành chính hoặc những mức án tương đương. Nhưng khi bị phát hiện là có hành vi kinh doanh tranh lậu hay dùng âm nhạc để kiếm tiền thì mức án cao nhất sẽ bị đi tù hoặc tước giấy phép hành nghề. Điều này chứng tỏ được sức răn đe của pháp luật để cá nhân đó không thể lộng hành.
Khi đang hành nghề trong lĩnh vực mà chúng tôi đang đề cập ở bài viết, các bạn nên thực hiện những hành động chuẩn mực và đúng đắn. Dù sao, đã là nghệ thuật là sáng tạo, bạn không nên cứ mãi hành động những hành vi lệch chuẩn so với đạo đức nghề nghiệp để kiếm tiền. Vì cho dù bạn có tiền nhờ những hành động này, bạn cũng không được tôn vinh.
https://luathoangphi.vn/ban-co-biet-ve-nhung-hanh-vi-vi-pham-ban-quyen-tac-gia/
